Wróciłeś z Grecji z wyjątkowym prezentem, na którym widnieje niebieskie oko? A może widziałeś ten symbol wszędzie wokół siebie? Czy wiesz, co oznacza kako mati? Dlaczego można go znaleźć na wielu pamiątkach z Grecji i innych krajów regionu? Przeczytaj nasz artykuł i odkryj fascynujący świat symboliki kako mati oraz jego znaczenie w greckiej kulturze!
Mati, czyli “złe oko”, to niezwykle popularny w Grecji przesąd, według którego ktoś może nieświadomie rzucić urok, wywołując u osoby bóle głowy lub złe samopoczucie. Urok może pochodzić z zazdrości lub intensywnego podziwu. Grecy wierzą, że jeśli ktoś dobrze wygląda lub ma coś godnego zazdrości, jest bardziej narażony na działanie mati. Taki wpływ uznawany jest za niezamierzony, wynikający z nieświadomego podziwu. Nie jest to jednak zjawisko, które jest znane tylko w Grecji. Wiele krajów bałkańskich a także Turcja także wierzą w moc mati.
Amulet Oka Proroka
Najpopularniejszym amuletem w Grecji jest niebieskie oko, znane jako oko proroka. Wykonane z dmuchanego szkła, występuje w postaci koralików, wisiorków czy ozdób na drzwiach i framugach. Zazwyczaj malowane na niebiesko, co ma dodatkowo odstraszać złe moce, niebieskie oko ma chronić przed “złym spojrzeniem”, uważanym za przyczynę nieszczęść, chorób czy pecha. Wierzono, że amulet pęka, gdy jego moc zadziała, co jest sygnałem do wymiany.
Kultura i Historia
Wierzono w złą moc spojrzenia już w starożytności. Filozofowie, tacy jak Platon i Sokrates, ostrzegali przed chwaleniem się szczęściem, które mogło wzbudzić zazdrość. Do dziś Grecy praktykują symboliczne spluwanie na szczęście i używają symboli ochronnych, jak amulet z niebieskim okiem.
Objawy Złego Oka
Zły urok, znany jako kako mati, może objawiać się bólem głowy, osłabieniem, a nawet ziewaniem. Osoba, na którą rzucono urok, może być określana jako ματιασμένος (matiasmenos). Aby zdjąć urok, przeprowadza się obrzęd ksematiasma, który często realizuje starsza kobieta w rodzinie, odmawiając specjalną modlitwę. W czasie ceremonii obie osoby intensywnie ziewają, co świadczy o sile uroku.
Metody Ochrony przed Złym Okiem
- Plucie: Symboliczne “plucie” na osobę, np. “ftusu! ftusu!”, jest praktykowane szczególnie wobec dzieci, aby uniknąć zazdrości. To wyraz troski i komplement!
- Oko proroka: Ozdoba w kształcie niebieskiego oka, noszona jako biżuteria, często pojawia się również na drzwiach czy w ogrodzie, aby chronić kwiaty przed złym spojrzeniem.
- Rytualne modlitwy: Istnieją specjalne modlitwy przekazywane w rodzinach, mające na celu ochronę przed mati. Zaklęcia są wyszeptywane z użyciem akcesoriów, takich jak sól, oliwa czy nożyczki. Ważne jest, aby modlitwa była przekazywana przez kobietę mężczyźnie lub odwrotnie, aby zachowała swoją moc.
Test na Obecność Mati
Aby sprawdzić, czy ból głowy wywołało mati, można wykonać domowy rytuał z wodą i oliwą. W normalnych warunkach oliwa wypływa na powierzchnię wody, jednak pod wpływem złego oka może się w niej rozpuścić – co potwierdza obecność uroku.
Kościół Prawosławny a Mati
Grecki Kościół Prawosławny częściowo akceptuje wiarę w mati. Uznaje ksematiasma jako metodę ochrony przed złym spojrzeniem, zalecając modlitwę i noszenie krzyżyka jako główną formę obrony.
” Kako mati” przenika wiele aspektów greckiej mentalności. Nawet bóle głowy potrafią być tłumaczone przez wpływ uroku, co odzwierciedla głębokie zakorzenienie tych wierzeń w codziennym życiu. Grecy, niezależnie od wykształcenia, stosują te praktyki z wiarą w ich skuteczność, łącząc religię, magię ludową oraz współczesne życie.