Kathara Deftera (Καθαρά Δευτέρα), czyli Czysty Poniedziałek — to dzień, który rozpoczyna w Grecji Wielki Post…. Dowiedz się jak Grecy obchodzą ten dzień i jakie zwyczaje są celebrowane
Nazwa związana jest z tym że od tego dnia chrześcijanie ,,oczyszczają” swoje serca, dusze i ciała. Ma także związek z dawną tradycją, kiedy to kobiety rozpoczynały wielkie sprzątanie dokładnie tego dnia. Kobiety myły naczynia oraz kuchnię, by nie został żaden ślad po tłustych karnawałowych daniach. Post trwa 40 dni, podobnie jak 40 dni trwał post Chrystusa na pustyni.
Latawce
W Grecji jest to dzień wolny od pracy. Grecy zbierają się na zewnątrz, na piknikach, na świeżym powietrzu, aby celebrować oraz świętować ten ważny czas w prawosławnej kulturze Grecji. Jedną z najpiękniejszych tradycji tego dnia jest puszczanie latawców. Niebo zapełnia się wielokolorowymi, pięknymi latawcami. Dawniej robiono je z kija i papieru. Wymagało to niesamowitych zdolności by latawiec mógł się wznieść wysoko w niebo. Symbolizował on pozbycie się wszelkich trosk po okresie zimowym i nowe “budzące” się życie wraz z nadchodzącą wiosną. Obecnie można bez problemu kupić dowolny latawiec w sklepie lub też wykonać go samodzielnie w gronie rodziny. Dzień ten sprawia wiele radości zarówno dzieciom jak i dorosłym, którzy mogą go wykorzystać na odpoczynek i relaks przed nadchodzącym sezonem. Spędzanie dnia Czystego Poniedziałku na łonie natury, określane jest mianem koulouma (κούλουμα). Dlatego też Grecy chcąc życzyć sobie wszystkiego dobrego w tym dniu bardzo często używają zwrotu “Kala koulouma” lub po prostu “Kali Sarakosti”, czyli dobrego postu.
Sarakosti
Dawniej Wielki Post przedstawiano jako kobietę bez ust, na znak postu z rękami złożonymi do modlitwy. Miała ona 7 nóg a każda z nich symbolizowała tygodnie Wielkiego Postu. Tak zrobiony Sarakosti wieszano na ścianie i w każdą sobotę odcinano jedną nogę. Ostatnią nogę obcinano w Wielką Sobotę i wkładano ją do suszonej figi. Następnie figę tę mieszano z innymi i rozdawano członkom rodziny. Suszona figa przynosiła szczęście temu, kto ją znalazł.
Potrawy w Czysty Poniedziałek
W ten dzień jedną z najpopularniejszych potraw spożywanych w Grecji jest laganas – rodzaj chleba, bez drożdży, który jest spożywany z oliwą z oliwek i solą. Innymi popularnymi daniami spożywanymi w tym dniu są postne rzeczy jak: chałwa, taramas – to pasta z kawioru dorsza, owoce morza, warzywa i oliwki. W czasie całego Wielkiego Postu nie można spożywać ryb i owoców morza posiadających kręgosłup, mięs – które mają czerwoną krew oraz drobiu, jak również wszystkiego, co pochodzi od zwierząt, w tym także nabiału i jajek.
Inne zwyczaje
W wielu wioskach utrzymywana jest tradycja kontynuacji zabawy karnawałowej także podczas Czystego Poniedziałku. Przez główne ulice przechodzą parady przebierańców. Obrzędy te przypominają dawne wydarzenia poświęcane Dionizosowi. W wielu miejscowościach odbywają się także różne wydarzenia kulturalne i religijne jak procesje czy koncerty chóralne. Każdy region czy wyspa, a nawet miejscowość może mieć nieco inne zwyczaje. Nie zmienia to jednak faktu, że jest to jeden z tych dni w Grecji, który warto przeżyć i zobaczyć na własne oczy.
Życzymy wszystkim miłośnikom Grecji oraz osobom tam przebywającym “Kali Sarakosti”!