Cudowne właściwości oliwy z oliwek znali już starożytni Grecy. Nie bez przyczyny Ateńczycy w sporze Posejdona i Ateny o panowanie nad Attyką z dwóch darów od bogów – wody od Posejdona i drzewka oliwnego od Ateny – wybrali to drugie, a na patronkę miasta przyjęli boginię mądrości.
Dlaczego oliwa?
Podróżując po współczesnej Grecji można zauważyć, że sady oliwne rozpościerają się niemal wszędzie – od żyznych gleb po kamieniste podłoża. To, czego im jedynie potrzeba, to słońce, a tego w kraju bogów nie brakuje.
Od starożytności po dzień dzisiejszy znane są lecznicze właściwości oliwy z oliwek. Normą jest używanie jej do nacierania ran, miejsc zmienionych alergicznie czy oparzeń. Grecy doceniają także jej upiększające własności: niemal wszędzie można zakupić kosmetyki wykonane na bazie oliwy z oliwek, zaczynając od mydła, a na odżywce do włosów kończąc.
Jednakże miejscem, w którym oliwa jest niezastąpiona, jest przede wszystkim kuchnia. Badania wykazały, że używanie oliwy z oliwek zapobiega między innymi chorobom układu krążenia, a nawet pewnym rodzajom raka.
Typy oliwy
Oliwę z oliwek, według Unii Europejskiej, dzielimy na trzy typy według jakości, a wyznacznikiem jest jej kwasowość – zawartość kwasu olejowego:
- Extra Virgin Olive Oil kwasowość ≤ 0,8 %
- Virgin Olive Oil kwasowość ≤ 2 %
- Olive Oil kwasowość > 2 %
- Refined Olive Oil kwasowość = 3,3 %
Extra vergin
Oliwa Extra Virgin jest oliwą najlepszej jakości, ponieważ jest tłoczona ze świeżych oliwek i nie podlega żadnemu procesowi chemicznemu. Nie zawiera także konserwantów. Najlepiej stosować ją do potraw, które nie potrzebują być gotowane, tzn. do sałatek, chleba i różnego rodzaju sosów (np. tzatziki).
Oliwa Virgin także jest oliwą dobrej jakości, ale tłoczy się ją z trochę starszych oliwek. Poleca się dodawać ją pod koniec gotowania, doskonale nadaje się do przyrządzania ryb i sałatek z warzyw gotowanych.
Olive oil
Olive Oil jest uniwersalna w zastosowaniu. Nadaje się do smażenia, gotowania, duszenia i pieczenia dań. Powstaje poprzez połączenie oliwy, która została poddana rafinacji (około 85%), z oliwą Extra Virgin lub Virgin (około 15%). Dzięki temu odzyskuje smak i zapach oliwy, utracony podczas procesu rafinacji.
Refined olive oil
Refined Olive Oil to oliwa, która została poddana rafinacji, a co za tym idzie, w smaku i zapachu jest całkowicie neutralna. Dzięki temu może być używana do przyrządzania wszelkiego rodzaju słodkich potraw i majonezu.
Ogromną zaletą używania oliwy z oliwek jest to, że nie traci swoich właściwości przy rozgrzaniu nawet do temperatury 200°C. Oprócz tego może być używana nawet do sześciu razy, w przeciwieństwie do pozostałych tłuszczów. Jak widać, oliwa z oliwek idealnie nadaje się do smażenia potraw, a Grecy nigdy nie używali w tym celu innych produktów.
Od kilku lat dostępna na rynku jest także oliwa ekologiczna, której produkcja regulowana jest przez Wspólnotę Europejską. Oznaczana jest specjalną etykietą, na której widnieje dokładnie opisany skład.
Słowniczek:
Ελαιόλαδο, το – oliwa z oliwek
Ελιά, η – oliwka, drzewko oliwkowe
Εξαιρετικό Παρθένο Ελαιόλαδο – Extra Virgin Olive Oil
Παρθένο Ελαιόλαδο – Virgin Olive Oil