Przejdź do treści

Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας – Międzynarodowy Dzień Kobiet

Dziś, 8 marca, w wielu miejscach na świecie obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Kobiet i uznaliśmy, że ten post zadedykujemy wszystkim kobietom.  

«Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας» (pagkósmia iméra tis ghinékas) został ustanowiony w 1910 roku, aby zwrócić uwagę na prawa kobiet, «τα δικαιώματα των γυναικών» (ta thikieómata ton ghinekón), choć nie tylko.  

Greckie poetki 

Pozwólcie nam sobie zaprezentować pięć wpływowych greckich kobiet – poetek, «ποιήτριες» (piítries) i poznajcie je lepiej. Najważniejszą starożytną poetką, «ποιήτρια» (piítria), jest Safona, «Σαπφώ» (ok. 630 – ok. 570 r. p.n.e.). Przedstawiała ona w swej twórczości efekty, jakie wywiera na człowieku eros i jako pierwsza liryczka nazwała eros słodko-gorzkim, «γλυκόπικρος» (ghlikópikros).   

Z okresu Bizancjum warto wspomnieć o Kasji Mniszce, «Κασσιανή» (ok. 810 – 865), hymnografce i poetce, będącej jedyną kobietą, której muzyka pojawia się w liturgii bizantyńskiej.  

Wiele wieków później na świat przychodzi “Nowa Safona”, również pisząca o eros, posługująca się pseudonimem Myrtiotissa, «Μυρτιώτισσα» (1885 – 1968). Porównuje się ją do Safony z powodu adresata jej utworów, którym zazwyczaj bywa kobieta.  

Przedstawicielką szkoły neoromantycznej była Maria Polydouri, «Μαρία Πολυδούρη» (1902 – 1930). Podejmowała ona w twórczości temat miłości, najczęściej niespełnionej, pisała pełne namiętności wiersze, odzwierciedlające jej pełne namiętności życie.  

Ostatnia, co nie znaczy, że mniej ważna od pozostałych, poetka to Kiki Dimoula, «Κική Δημουλά» (1931 – 2020), reprezentantka drugiego pokolenia twórców powojennych. Poniżej dzielimy się z Wami kilkoma wersami jednego z jej najbardziej znanych utworów dotyczących kobiet:  

Σημεῖο Ἀναγνωρίσεως 
ἄγαλμα γυναίκας μέ δεμένα χέρια 
Znak rozpoznawczy. 
Posąg kobiety ze związanymi rękoma  
Ὅλοι σέ λένε κατευθείαν ἄγαλμα, 
ἐγώ σέ λέω γυναίκα ἀμέσως.
 Ὄχι γιατί γυναίκα σέ παρέδωσε 
στό μάρμαρο ὁ γλύπτης 
κι ὑπόσχονται οἱ γοφοί
σου εὐγονία ἀγαλμάτων, 
καλή σοδειά ἀκινησίας. 
Γιά τά δεμένα χέρια σου,
πού ἔχεις ὅσους πολλούς αἰῶνες σέ γνωρίζω, 
σέ λέω γυναίκα.
 Σέ λέω γυναίκα 
γιατ’ εἶσ’ αἰχμάλωτη. 
Wszyscy nazywają cię od razu posągiem, 
ja nazwę cię natychmiast kobietą. 
 Nie dlatego, że kobietą uczynił cię 
z marmuru rzeźbiarz 
i obiecują twoje biodra 
urodzaj posągów,  
obfity plon bezruchu. 
Dla rąk, które masz związane 
przez wszystkie wieki, gdy ciebie znam, 
nazywam cię kobietą. 
Nazywam cię kobietą, 
bo jesteś jeńcem.