Przejdź do treści

Άνοιξη (ánixi) – Wiosna w języku greckim

21 marca, a czasem 20, to pierwszy dzień wiosny! Mowa o równonocy wiosennej, znanej w Grecji jako «εαρινή ισημερία» (eariní isimería). Wiosna, «η Άνοιξη» (i ánixi), pochodzi od czasownika «ανοίγω» (anígho), czyli “otwierać”, i wskazuje “nowe otwarcie” – dłuższe dni i odradzanie się przyrody.  

W starożytnej grece na “wiosnę” mówiono «ἔαρ» (éar), od czego wywodzi się na przykład wyraz «εαρινός» (earinós). To od niego pochodzi wspomniane wcześniej «εαρινή ισημερία» oraz «εαρινό εξάμηνο» (earinó exmino), czyli “semestr wiosenny”.  

Bajka Ezopa o wiośnie 

Istnieje popularne przysłowie, które głosi: «ένας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη» (énas kúkos then férni tin ánixi) i oznacza dosłownie “Jedna kukułka nie przynosi wiosny”. Mówi ono o tym, że pojedynczy element nie wystarczy do zrozumienia jakiejś sytuacji. A skąd pochodzi to powiedzenie? Czas na bajkę! 

Według Bajek Ezopa, «Μύθοι του Αισώπου» (míthi tu esópu), pewien młody człowiek beztrosko roztrwonił cały swój majątek, został mu jedynie płaszcz. Gdy któregoś dnia zauważył latającą na niebie jaskółkę, «χελιδόνι» (helithóni), uznał, że nadeszła już wiosna i płaszcz mu się więcej nie przyda, sprzedał go więc, aby zdobyć więcej pieniędzy. Ale nie był to koniec zimy. Powrócił chłód, mężczyzna nie miał jednak jak się ogrzać. Jaskółka, którą widział, nie wystarczyła, by można było mówić o nadejściu wiosny. 

W języku greckim, kiedy odnosimy się do tej historii, używamy nazw obu gatunków ptaków – zarówno jaskółki, jak i kukułki!  

Inne ptaki silnie związane w kulturze greckiej z “okresem ciepła”, to zimorodki. Pisaliśmy o nich w artykule “Dni zimorodka”.   

Na koniec, jeszcze jedno greckie powiedzenie: «ήρθες σαν την άνοιξη» (írthes san tin ánixi), co znaczy – przyszedłeś jak wiosna. Oznacza ono, że dana osoba napełniła przestrzeń szczęściem i euforią.