Jeśli lubisz zwierzęta i wybierasz się do Grecji, koniecznie dowiedz się więcej na temat osłów. Z dużym prawdopodobieństwem podczas swojej wyprawy spotkasz jednego z nich, szczególnie jeśli planujesz pobyt na wyspach albo krótkie wycieczki na wieś w ramach urozmaicenia wizyty w Atenach.
Grecka premiera „Io”
W tym roku Nagrodą Specjalną Jury w Cannes wyróżniono film Jerzego Skolimowskiego pt. „Io”. Współczesna Polska i Europa są w nim pokazane z perspektywy osiołka, który zostaje skonfiskowany jako element cyrkowego mienia, a później odbywa podróż po kontynencie, obserwując brutalną rzeczywistość, w której żyją ludzie i zwierzęta. Film, oparty na motywach francuskiego dramatu Roberta Bressona „Na los szczęścia, Baltazarze”, miał swoją grecką premierę 6 października 2022 r. podczas 28. Międzynarodowego Ateńskiego Festiwalu Filmowego „Wieczory premier”. Publiczność, w większości grecka, przyjęła go z dużym wzruszeniem. Polskie media zaczęły przyglądać się osłom z większą uwagą. Jeśli interesujesz się nauką greckiego, może obejrzysz ten film z greckimi napisami?
Osioł też człowiek
Dla Polaków osioł (gr. γάδαρος lub γαϊδούρι, zdrobniale γαϊδουράκι) jest zwierzęciem nieco egzotycznym. Podobnie jak nasz gatunek, pochodzi z Afryki, ale w przeciwieństwie do nas jest, tuż po wielbłądzie, najbardziej odpornym na brak wody ssakiem. Pić jednak oczywiście musi… Bardzo źle znosi chłód i nie cierpi deszczu, bo jego sierść przemaka. Na południu Europy, w tym w Grecji, osiołki widuje się niemal na co dzień. Wykorzystywane są często do pracy – czasem w złych warunkach i ponad swoje siły. Dziko żyjące osły nauczyły się ukrywać emocje i ból, bo w naturze zapewniało im to przetrwanie. Wydają się więc bardziej odporne i wytrzymałe niż na przykład konie. Z tego powodu zatrudnia się je często do dźwigania ładunków lub ludzi, co wcale im nie służy. Pamiętaj, że ciężar dorosłego człowieka pokaźnej postury jest zdecydowanie zbyt duży dla większości tych zwierząt, nawet jeśli one są w stanie go unieść.
Jak zakumplować się z osłem?
Możliwe, że masz ochotę na kontakt z osłem, ale na pewno nie chcesz mu zaszkodzić, nawet nieświadomie! Zamiast na nim jeździć, poszukaj w okolicy, w której przebywasz, organizacji, która pomaga chronić te zwierzęta lub zapewnia im schronienie. Takie miejsca znajdują się m.in. w Doukades na Korfu albo w Agia Marina na Krecie. Niektóre z nich można odwiedzić. W Koropi, miejscowości położonej niedaleko Aten, znajduje się Greckie Centrum dla Osłów Γαϊδουροχώρα. W weekendy jest ono otwarte dla gości. Można tam zobaczyć, jak zachowują się osły żyjące w stadzie, a przy okazji dowiedzieć się podczas oprowadzania z przewodnikiem wielu ciekawostek na ich temat (wstęp kosztuje 6 euro, a pieniądze są przeznaczone na utrzymanie schroniska). Przypomnij sobie słownictwo związane z naturą i zwierzętami i wykorzystaj tę okazję na ćwiczenia terenowe z greckiego!
Grecki dla osłów i nie tylko!
Jeśli kiedyś będziesz mieć okazję pospacerować z osłem, wystarczą ci w zasadzie cztery słówka: „chodź” (έλα!), „idziemy” (πάμε), „zaczekaj” (περίμενε) i „brawo” (μπράβο!). Tego, w przeciwieństwie do komunikacji z ludźmi, nie musisz ćwiczyć z lektorem! Każdy osiołek ma inny charakter, ale wszystkie charakteryzują się znakomitą pamięcią i rozwagą. Nie da się ich zmusić do niczego wbrew instynktowi (dlatego uważa się je za uparte), choć można próbować je namawiać. Są niezwykle sympatyczne i zazwyczaj lubią towarzystwo człowieka, a poza tym zawierają przyjaźnie z innymi osobnikami swojego gatunku. W stadzie każdy ma kolegę, z którym najchętniej fika koziołki, bawi się w zapasy lub chowanego, przytula się.
Osioł – najlepszy przyjaciel człowieka
Uwielbiają ruch i eksplorowanie terenu, więc trudno znoszą samotność, zamknięcie w jednym miejscu i monotonię. Osły żyją bardzo długo – średnio 40-50 lat! Dlatego opieka nad nimi to dla człowieka zobowiązanie prawie na całe życie. Dla opiekunów są świetnymi kompanami w czasie wędrówek. Zaatakowane na przykład przez inne zwierzę, potrafią się bronić. Z powodu ich waleczności szkoli się je czasem do obrony stad owiec lub kóz przed drapieżnikami. Ich natura (np. mniejsza impulsywność i płochliwość niż w przypadku koni, towarzyskość, rozwaga) i cechy fizyczne (spokojny chód, niewielki rozmiar) sprawiły, że z ich udziałem prowadzi się terapię wspomagającą, która nazywa się onoterapią (stgr. ὄνος – osioł).
Te pomocne zwierzęta, które w bajkach i porzekadłach często przedstawiane są jako średnio rozgarnięte stworzenia, mogą być dla człowieka świetnymi kompanami. Jeśli masz ochotę lepiej je poznać, pakuj się i przyjeżdżaj do Grecji!